Laboratorium

Pojemniki do badania mikrobiologicznego i fizykochemicznego wody należy pobrać w punkcie przyjmowania próbek wody.

Jeżeli z tego samego miejsca pobiera się próbki do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych, to w pierwszej kolejności pobieramy próbkę do badań fizykochemicznych.

Pobieranie próbek wody do badania mikrobiologicznego w oparciu o PN-EN ISO 19458.

Należy zagwarantować, aby próbki były pobierane aseptycznie czystymi rękami lub w sterylnych rękawiczkach oraz zabezpieczone przed zachlapaniem i przewiewem. Podczas napełniania zamknięcie butelki nie powinno mieć kontaktu z czymkolwiek (palcami, ziemią, kieszenią, zębami). Pozostawić trochę przestrzeni powietrznej w butelce, co pozwoli na wystarczające wymieszanie próbki przed jej analizą. Butelkę zamknąć niezwłocznie po pobraniu próbki. Próbkę z sieci wodociągowej należy pobrać z kurka wody zimnej a w przypadku badania w kierunku Legionella sp. z kurka wody ciepłej.

1. Woda z sieci wodociągowej

1. Przed napełnieniem butelek zeskrobać wszelkie zanieczyszczenia z kurka czerpalnego (kamień, muł, smary, lub inne materiały pochodzące z zewnątrz), które mogą wpaść do próbki. Nie pobierać próbki z nieszczelnych kranów. Usunąć wszelkie wylewki, wkładki lub inne akcesoria.
2. Dezynfekować kran najlepiej przez opalenie w płomieniu, jeśli jest to niemożliwe innymi metodami. Otwór zaworu czerpalnego z tworzywa sztucznego dezynfekować, po wcześniejszym oczyszczeniu, zanurzając go na 2 minuty do 3 minut w zlewce z roztworem podchlorynu, etanolu lub izopropanolu.
3. Otworzyć kurek na największy przepływ na 5 sekund do 10 sekund, następnie zredukować przepływ do połowy. Pozwolić wypływać wodzie dość długo, aż do upewnienia się, że ani temperatura wody ani pozostałości środka dezynfekcyjnego nie mają wpływu na próbkę.
4. Umieścić butelkę pod kranem bez jego zamykania i powtórnego otwierania. Nie wypłukiwać białego proszku lub cieczy znajdującej się w butelce – jest to tiosiarczan sodu lub potasu służący do inaktywacji środków dezynfekcyjnych oraz kwas nitrylotrioctowy do inaktywacji metali ciężkich.

2. Woda ze studni

W celu poznania jakości wody w studni niezbędna jest tylko krótka wymiana wody, prowadząca do wyeliminowania wpływu dezynfekcji zaworu. Dezynfekcję zaworu przeprowadzić zgodnie z punktami: 1a, 1b. Do poboru wody może być użyta również czysta zanurzona pompa – pobór wody wykonać po zaledwie minimalnym pompowaniu. Ze studni bez urządzeń pompujących pobierać wodę za pomocą wiader itp. Przy nalewaniu nie dotykać butelki brzegiem wiadra. Nie zanurzać również butelki w wiadrze celem pobrania z niego wody.

3. Woda z basenów kąpielowych

Do rutynowych badań wody z basenu wymagane jest pobieranie próbek podpowierzchniowych (od – 10 cm do -30 cm) w punkcie przeciwległym do wlotu. Butelki zanurzać poziomo, unikając wypłukania tiosiarczanu a następnie obracać do pozycji pionowej, aż do zebrania dostatecznej ilości wody.

4. Woda w kąpieliskach

Próbki podpowierzchniowe (od – 20cm do – 30cm) pobierać ze słupa wody o głębokości od 1m do 1,5 m. W celu pobrania próbki butelkę wprowadzić pod wodę na żądaną głębokość otworem do dołu. Następnie napełnić butelkę odwracając ją bokiem i wyciągnąć na wierzch, unikając zanieczyszczenia. Tam gdzie występuje przepływ wody, ustawić butelkę pod prąd.

Próbki podczas transportu schłodzić do temperatury ( 5 ± 3 )°C. – (np. przez użycie pojemników z lodem lub topiącego się lodu). Należy uważać aby nie zamrozić próbek. Chronić próbki przed światłem słonecznym. Próbki dostarczyć do laboratorium w jak najkrótszym czasie.

Opóźnienie powinno być tak małe, jak to tylko możliwe (max 6 godzin).

Pobieranie próbek wody do badania fizykochemicznego

1. Woda z wodociągu. Przygotować punkt pobrania wody w następujący sposób: odkręcić kran, ustawić strumień wypływającej wody tak, aby się nie rozpryskiwała i spuszczać wodę min. 10 minut, aby uzyskać reprezentatywną próbkę wody.
2. Otwory wiertnicze, z których pobierane są próbki powinny być oczyszczone przed pobraniem przez wypompowanie ilości wody odpowiadającej co najmniej 4 – do 6 – krotnej wewnętrznej objętości otworu wiertniczego.

Pobieranie próbek z określonej głębokości polega na opuszczeniu przyrządu do pobierania próbek (np. wiaderko, szeroko szyjna butelka) do otworu wiertniczego lub studni, umożliwieniu napełnienia go wodą na znanej głębokości i przeniesieniu próbki do właściwego pojemnika. Próbki z określonej głębokości można także pobrać z otworów podczas pompowania, jeżeli jest wolny dostęp obok pompy przez zainstalowanie do tego celu rury (PN-ISO 5667-11).

2. Napełnić pobrane naczynia badaną wodą po uprzednim popłukaniu ich tą wodą. Zaleca się całkowite napełnienie butelek wodą i zamknięcie korkiem w taki sposób, aby nad powierzchnią wody nie pozostały pęcherzyki powietrza. Ogranicza to wzajemne oddziaływanie próbki z fazą gazową oraz minimalizuje mieszanie podczas transportowania. ( PN-EN ISO 5667-3 ).
3. Czas od momentu pobrania próbki do momentu jej dostarczenia do laboratorium nie może przekraczać 3 godzin.

SPOSÓB POBIERANIA PRÓBKI ORAZ WARUNKI JEJ TRANSPORTU MAJĄ ISTOTNY WPŁYW NA UZYSKANE WYNIKI BADAŃ. LABORATORIUM NIE PONOSI ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA POBRANIE, WARUNKI TRANSPORTU PRÓBKI POBIERANEJ PRZEZ KLIENTA.